آموزش بستهبندی استریلیزاسیون به روش مادام Rose :
اهداف
فرد پس از اتمام این فعالیت خودآموز قادر خواهد بود تا:
- گزینههای موجود برای بستهبندی و وسایل نگهدارندهی استریلیزاسیون را شرح دهد.
- در مورد استفادهی مناسب از هر نوع بستهبندی استریلیزاسیون بحث کند.
- نوعی برنامهی کنترل کیفیت را جهت ارزیابی، انتخاب و استفاده از سیستمهای بستهبندی برای اقلام مستلزم استریلیزاسیون ایجاد کند.
4، با مفاهیم انجمن پیشرفت ابزارهای پزشکی (AAMI) و انجمن پرستاران ثبت شدهی حین عمل (AORN) آشنا شود.
سوالات تستی
درست یا نادرست. پاسخ صحیح کدام است؟
- اگر پس از طی سیکل استریل تغییرات عمدهای مانند تغییر رنگ بستهبندی و وی پک های مورد استفاده رخ دهد و یا تغییری در وزن بستهبندی ها ایجاد شود، آیا لازم است قبل از خروج بسته ها از واحد CSSD کنترل از اندیکاتورهای بیولوژیکال (BIs) و شیمیایی (CIs) و همچنین ارزیابی کنترل رطوبت پک ها را انجام دهید؟
درست نادرست
- هر دو توصیههای AAMI و AORN با توجه به مسائل ارگونومیک و خشک شدن موافق حداکثر وزن 11 کیلوگرم برای وسایل نگهدارنده، ابزارها و هر گونه لوازم جانبی یا بستهبندی هستند.
درست نادرست
- آیا میتوان با روش اتوکلاو گراویتی هر دو نوع ابزارهای سخت مثل قیچی و ابزارهای دارای منافذ مثل لوله ها را استریل کرد.
درست نادرست
- آیا کانتینرهای استریلیزاسیون باید پس از هر بار استفاده با توجه به توصیههای کتبی سازنده تمیز شوند.
درست نادرست
- آیا دمای اتاق و رطوبت تاثیری بر مواد بستهبندی و استریل ماندن ابزارها ندارند؟
درست نادرست
- استفاده از اندازه و درجهی مناسب بستهبندی مهم است و مراحل بستهبندی باید استاندارد شوند.
درست نادرست
- در صورت شل پیچیده شدن بستهها، امکان تشکیل نقاط پایینی وجود دارد که میعانات را جمع میکنند.
درست نادرست
- در صورت نیاز به قرار دادن اقلام در کیسهی دو لایه، کیسهی داخلی باید بدون تا شدن در داخل کیسهی خارجی قرار بگیرد و بخش پلاستیکی کیسهی داخلی به سمت بخش پلاستیکی کیسهی خارجی باشد.
درست نادرست
- کیسههای کاغذی – پلاستیکی نباید داخل مجموعههای پیچیده شده یا وسایل نگهدارنده قرار داده شوند.
درست نادرست
- برگههای شمارش ابزار باید در داخل بستههای استریل قرار بگیرند.
درست نادرست
مقدمه
امروزه انواع مختلفی از سیستمهای بستهبندی استریلیزاسیون در بازار مشاهده میشوند. این دستگاهها به حفظ استریل بودن و همچنین محافظت از محتویات بسته کمک میکنند و از آسپتیک بودن پشتیبانی مینمایند. اکثر مراکز مراقبتهای بهداشتی از انواع مختلفی از سیستمهای بستهبندی استریل استفاده میکنند. سیستمهای موجود شامل لفافهای بافته و غیربافته، کیسههای پوستهای پلاستیکی، کاغذی و وسایل نگهدارنده مانند ظروف استریلیزاسیون سخت قابل استفادهی مجدد، سینیهای سازماندهی و جعبهی ابزار / کاستهای پلاستیکی و همچنین فلزی هستند. همچنین طیف گستردهای از دستگاهها برای محافظت از ابزارها یا قطعات استفاده میشوند. این موارد شامل جعبه یا سینی، لوازم جانبی قابل استفادهی مجدد، کیسههای کاغذی، فوم و حوله هستند.
سازمان غذا و دارو (FDA)، بستهبندی استریلیزاسیون را به عنوان ابزار پزشکی گروه II طبقهبندی میکند که تعریف آن به شرح زیر است:
«پوشش استریلیزاسیون (بسته، لفاف استریلیزاسیون، کیسه یا لوازم جانبی) وسیلهای است که برای محصور کردن نوعی وسیلهی پزشکی دیگر مستلزم استریلیزاسیون توسط ارائه دهندهی خدمات بهداشتی استفاده میشود. این پوشش امکان استریل کردن دستگاه پزشکی محصور شده و همچنین حفظ استریل بودن دستگاه محصور شده تا زمان استفاده را فراهم میسازد.»
بستهبندی استریلیزاسیون پیچیدهتر از آن چیزی است که به نظر میرسد. این بستهبندی تنها یک جعبه، کیف یا پوشش نیست! با توجه به قرارگیری در طبقهبندی وسایل پزشکی گروه II باید دستورالعملهای معتبری را در مورد هر نوع سیستم مورد استفاده دنبال کرد. اطمینان از ایمنی بیمار مستلزم رعایت دستورالعملهای کتبی سازنده است. تمامی سیستمهای بستهبندی با تمام انواع فرآیندهای استریلیزاسیون سازگار نیستند.
این مقاله، انواع مختلف بستهبندی و سیستمهای ظروف استریل، کاربرد مورد نظر و محدودیتهای آنها را پوشش میدهد. این متن آموزشی به بحث در مورد برچسبگذاری، بستن، شواهد دستکاری، ارزیابی و آزمایش محصولات، وزن و چگالی مجموعهها، مسائل مربوط به سازگاری، وجود فهرست موجودی ابزار، گزینههای وسایل نگهدارندهی داخلی و نگهداری از ظروف قابل استفادهی مجدد نیز خواهد پرداخت.
هدف از بستهبندی
هدف هر سیستم بستهبندی استریلیزاسیون، فراهم کردن امکان استریلیزاسیون محتویات بسته، حفظ استریل بودن محتویات تا زمان باز شدن بسته و تحویل محتویات بدون آلودگی است.
گزینههای بستهبندی
گزینههای موجود برای سیستمهای بستهبندی عبارتند از:
⯇ پارچههای بافته شده، معمولاً 100 درصد پنبه، مخلوطهای پنبه-پلیاستر و مخلوطهای سنتتیک فرآوری شده یا غیر فرآوری شده؛
⯇ مواد غیر بافته از جنس پلیمرهای پلاستیکی، الیاف سلولزی یا خمیر کاغذ شسته شده که تحت فشار در دستگاه بافندگی به ورقههای غیر بافته تبدیل میشود. این موارد معمولاً برای استفادهی یکبار مصرف طراحی میشوند.
⯇ کیسههای پوستهای پلاستیکی و/یا کاغذی از جنس مواد مختلف مانند کاغذ، سلفون، پلیاتیلن و ترکیبات مختلف کاغذ و پلاستیک؛
⯇ سیستمهای ظروف سخت که بهطور خاص برای ظروف فلزی یا پلاستیکی طراحی شدهاند.
باید از کدام بستهبندی استفاده کنیم؟
تصمیمگیری در مورد سیستم بستهبندی مناسب برای دستگاههای استریل کننده به امری چالشبرانگیز تبدیل شده است. توسعهی دستگاههای جراحی پیچیده و دارای فناوری پیشرفته (به ویژه برای عملهای جراحی نه چندان تهاجمی) و تنوع روزافزون فرآیندهای استریلیزاسیون مستلزم دقت بیشتر و مهارتهای تفکر انتقادی به هنگام انتخاب نوع سیستم بستهبندی برای استفاده در مورد هر دستگاه یا مجموعه ابزار یا فرآیند استریلیزاسیون است.
مسائل مربوط به هزینه، گردش سریع، سهولت استفاده، سازگاری مواد و فضای ذخیرهسازی باید در برابر نگرانیهای موجود نسبت به ایمنی بیمار و حفاظت از ابزارها متعادل شوند. متخصصان مراقبتهای بهداشتی باید از نزدیک با سازندگان ابزارها، استریلایزرها و سیستمهای بستهبندی همکاری کنند تا دستگاههای مناسب برای لفافپیچی، بستهبندی و قرار دادن اقلام استریل شده را مشخص نمایند.
ارزیابی سیستمهای بستهبندی
قبل از تصمیمگیری در مورد خرید و استفاده از سیستم(های) بستهبندی باید مناسب بودن برای اقلام در حال استریلیزاسیون و انواع روشهای استریلیزاسیون مورد استفاده را بررسی کرد. از نظر انجمن پرستاران ثبت شدهی حین عمل (AORN)، سیستمهای بستهبندی استریلیزاسیون باید:
⯇ دارای مانع کافی در برابر میکروبها، ذرات و مایعات باشند؛
⯇ استریل بودن محتویات را تا زمان استفاده حفظ کنند؛
⯇ امکان اشباع و حذف مادهی استریل کننده را در کنار امکان تماس مستقیم با تمامی سطوح تمام اقلام فراهم کنند؛
⯇ دارای هیچ گونه ترکیبات سمی یا رنگهای غیر سریع نباشند؛
⯇ امکان نفوذ آسپتیک در منطقهی استریل را فراهم سازند؛
⯇ بهطور کامل و ایمن بسته شوند؛
⯇ از اقلام در برابر آسیب فیزیکی محافظت کنند؛
⯇ نوعی آببندی قابل اعتماد، کافی و آشکار کنندهی دستکاری را فراهم سازند؛
⯇ در برابر پارگی یا سوراخ شدن مقاوم باشند؛
⯇ پرز و کرک بسیار کمی داشته باشند؛
⯇ امکان شناسایی محتوا را فراهم سازند؛
⯇ دارای اندازهی کافی برای توزیع یکنواخت اقلام باشند؛
⯇ استفاده از آنها به هنگام تهیه و باز کردن بسته یا ظرف راحت باشد؛
⯇ مقرون به صرفه باشند و؛
⯇ دارای دستورالعملهای کتبی سازنده در مورد نحوهی استفاده باشند (2).
موارد مهمی که باید به هنگام ارزیابی سیستم ظرف سخت در نظر گرفته شوند، عبارتند از:
⯇ ارگونومی طراحی ظروف برای سهولت حمل؛
⯇ وزن ظرف خالی؛
⯇ سهولت قفل و بسته شدن ظرف؛
⯇ قابلیت چیدن ظروف برای نگهداری و حمل و نقل؛
⯇ طراحی نگهداری فیلتر و سهولت استفاده؛
⯇ انواع لوازم جانبی برای سازمان؛
⯇ قابلیت چیدن سبدها در داخل؛
⯇ اندازههای مختلف برای قرار دادن طیف گسترده ای از مجموعه ابزارها؛
⯇ قابلیت برچسب زدن واضح مجموعهها؛
⯇ قابلیت قرار دادن ظرف در دستگاه شستشو خودکار؛ و نگهداری و خدمات پیشگیرانه.
کاربرد عملی
- برای تعیین بستهبندی مناسب جهت استفاده برای هر دستگاه و مجموعه ابزار، از نزدیک با تولید کنندهی ابزار، دستگاه استریلایزر و بستهبندی همکاری کنید.
- بستهبندی را قبل از خرید، ارزیابی کنید.
تست محصول
همواره در زمان تغییرات عمده در بستهبندی مانند تغییر نوع مواد بستهبندی یا ظروف مورد استفاده، و/یا تغییر ابعاد یا وزن بستهبندی باید محصول را آزمایش کرد. این آزمایش باید شامل ارزیابی اندیکاتورهای بیولوژیکال (BIs) و اندیکاتورهای شیمیایی (Cis) و همچنین محتوای رطوبت (بستهی مرطوب) پس از تکمیل چرخه باشد (3).
BIs و CIs باید در چالش برانگیزترین ناحیهی بستههای در حال آزمایش و در مکانهای متعدد قرار گیرند. به احتمال زیاد، این منطقه در مرکز بستهی پیچیده شده یا گوشههای ظروف، داخل وسایل نگهدارنده و در هر سطح از بستههای چند سطحی و در کنار بزرگترین گرماگیر خواهد بود. محل قرارگیری اندیکاتورها باید برای اهداف نگهداری سوابق مشخص شود. بستهها باید به عنوان آزمایش محصول برچسبگذاری شوند و با بار کامل بر طبق دستورالعملهای سازندهی دستگاه پزشکی اجرا شوند. بستهها مورد استفاده قرار نمیگیرند تا بتوان CIs را خواند و BIs را انکوبه کرد. نتایج آزمایش باید به همراه گزارش استریلیزاسیون و سوابق تضمین کیفیت، مستند و نگهداری شوند. محصولات دارای تغییرات نباید تا زمان رسیدن CIs به نقطهی پایانی و منفی شدن BIs وارد استفادهی معمول شوند (2-4).
ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی باید برای دستورالعملهای خاص در مورد آزمایش محصول مراکز به راهنمای جامع «انجمن پیشرفت ابزارهای پزشکی» (AAMI) در مورد استریلسازی با بخار و تضمین استریل بودن در مراکز بهداشتی، ANSI/AAMI ST79:2006 بخش 10 کنترل کیفیت، 10.9، تست تضمین کیفیت دورهای اقلام تحت استریلیزاسیون معمول مراجعه کنند (3).
کاربرد عملی
- محصول را در زمان تغییرات عمده در بستهبندی مانند تغییر نوع مواد بستهبندی یا ظروف مورد استفاده و/یا تغییر در ابعاد یا وزن بستهبندی ابزارهای امانت گرفته شده تست کنید.
وزن و چگالی مجموعهها
یکی از مشکلات فعلی، وزن مجموعه ابزارها است. گاهی اوقات به نظر میرسد که مجموعه ابزارها بسیار بزرگ هستند و با سرعتی نگران کننده رشد میکنند. برخی از مجموعههای کامل تولیدکنندگان اصلی به حدی سنگین هستند که نمیتوان آنها را بلند کرد. اغلب مواردی دیگر به مجموعهها اضافه میشوند و مجموعهای با جرم فلزی فاقد توزیع یکنواخت را ایجاد میکنند. هر از گاهی مجموعههای متعدد را به دلیل کمبود فضای ذخیرهسازی یا برای راحتی کارکنان در یک مجموعه ادغام میکنیم. با توجه به تمامی این مسائل، نگرانیهای فزایندهای در مورد وزن مجموعه ابزارها وجود دارد.
توصیههای AAMI و AORN با توجه به مسائل ارگونومیک، استریلیزاسیون و خشک کردن بر روی حداکثر وزن 25 پوندی توافق دارند. از نظر AORN:
«وزن کل وسایل نگهدارندهی ابزار شامل محتویات و روش نگهداری (به عنوان مثال، لفافها، سیستمهای ظروف سخت، کاستها، سینیهای سازماندهی) نباید از 25 پوند تجاوز کند. مجموعه ابزارهای بیش از حد سنگین میتوانند استریلیزاسیون و خشک کردن را به خطر بیندازند. باید روی پیکربندی مجموعه (یعنی نحوهی توزیع ابزارها در مجموعه) و وزن کلی مجموعه متمرکز بود. بلند کردن و جابجایی مجموعه ابزارهای سنگین میتواند باعث آسیب کارکنان مراقبتهای بهداشتی شود.»
دستگاههای AAMI Containment برای استریلیزاسیون دستگاههای پزشکی قابل استفادهی مجدد، ANSI/AAMI ST77 و ANSI/AAMI ST79:2006 بخش 4 الزامات، 4.3.5، حداکثر وزن ترکیبی 25 پوند را توصیه میکند. این محدودیت وزنی شامل وسیلهی نگهدارنده، ابزارها و هر گونه لوازم جانبی یا لفاف میشود (5).
در صورت استفاده از وسیلهی نگهدارنده باید با سازنده در مورد توصیههای مربوط به وزن و چگالی مجموعه ابزارها مشورت کنید. با این حال، آزمایش محصول و پیروی از دستورالعملهای استفادهی سازندهی دستگاه پزشکی برای تأیید امکان استریلیزاسیون و خشک کردن موثر مجموعه ابزار در استریلایزرهای مرکز بر عهدهی همان مرکز است (3).
چهار سال پیش، بیمارستان اطفال دنور (TCH)، حداکثر وزن 20 پوندی را برای هر بستهی استریل شده تعیین کرد. این امر برای مطابقت با توصیههای تولید کنندگان ظروف در مورد محدودیت 16 تا 20 پوندی و همچنین مسائل ارگونومیک برای کارکنان صورت گرفت. اجرای این محدودیت وزنی نه تنها برای ظروف سخت، بلکه برای تمام بستهها از جمله سینیهای بستهبندی شده و سینیهای ابزار امانی اتخاذ شد. این برنامه از بسیاری جهات بسیار موفق بوده است. شکایات درد کمر، گردن، شانه و مچ دست کارکنان بهطور قابل توجهی کاهش یافته است و همچنین تقریباً بارهای مرطوب را بهطور کامل از بین برده و در عین حال برخی از زمانهای خشک شدن را کاهش داده است. در اینجا مراحل استراتژی کاهش وزن مجموعه ابزارها آورده شده است:
⯇ حداکثر محدودیت وزنی قابل قبول مجموعه ابزار مرکز مراقبت بهداشتی خود را با توجه به ورودی خدمات جراحی انتخاب کنید.
⯇ محدودیت وزن تعیین شده را به خطمشی خود اضافه کنید و از تایید خدمات جراحی، کنترل عفونت و مدیریت ریسک مطمئن شوید؛ همچنین به مرکز و فروشندگان ابزار امانی اطلاع دهید.
⯇ دستورالعملهای کتبی استریلیزاسیون و پردازش مجدد را از تمام تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی از جمله ظروف سخت دریافت کنید.
⯇ مجموعه ابزارها را مجددا طراحی کنید تا جرم فلزی یکنواخت شود.
⯇ تست محصول را با استفاده از اندیکاتورهای بیولوژیکال و شیمیایی در داخل مجموعههای نماینده در مناطق تعیین شده به عنوان چالشبرانگیزترین نقاط انجام دهید و از پارامترهای استریلیزاسیون سازندگان تجهیزات پزشکی پیروی کنید.
⯇ مجموعهها را مورد استفاده قرار دهید.
⯇ مجموعهها را بهطور منظم بررسی کنید تا از بالا نرفتن تدریجی وزن مطمئن شوید (4).
شکل 1. وزن کردن قاب پیچیده شده
کاربرد عملی
- حداکثر وزن 11 کیلوگرم را برای محافظت از سلامت کارکنان خود و کاهش زمان خشک شدن در مورد وسیلهی نگهدارنده، ابزار و هر گونه لوازم جانبی یا بستهبندی اعمال کنید.
سازگاری سیستمهای بستهبندی
تمامی سیستمهای بستهبندی با تمام انواع فرآیندهای استریلیزاسیون سازگار نیستند. سیستمهای بستهبندی به عنوان نوعی وسیلهی پزشکی گروه II تعریف شده توسط FDA باید برای اهداف مورد نظر خود و همچنین روش استریلیزاسیون مورد استفاده، پاکسازی شوند.
■ بخار
استریلیزاسیون با بخار تحت تأثیر مواردی مانند میزان رطوبت موجود، ارتفاع، نوع مواد بستهبندی، محتویات آن، اندازه و پیکربندی بار، اندازه، وزن و چگالی بسته یا ظرف، و پارامترهای چرخهی استریلیزاسیون قرار میگیرد. پیروی از دستورالعملهای مکتوب سازنده برای هر نوع سیستم بستهبندی مورد استفاده در دستگاه استریلایزر بخار بسیار مهم است.
■ اتیلن اکساید (EO)
هنگام استفاده از استریلیزاسیون EO، سیستمهای بستهبندی باید نسبت به EO، رطوبت و هوا نفوذپذیر باشند، امکان تهویهی گاز را فراهم سازند، از مواد توصیه شده توسط سازندهی استریلایزر و مادهی استریل کننده ساخته شده باشند و با فرآیند استریلیزاسیون EO سازگار باشند. بستههای لایهای، لفافهای بافته و غیر بافته و برخی از سیستمهای ظروف سخت نسبت به EO نفوذپذیر هستند (2).
■ پلاسمای گاز پراکسید هیدروژن
سیستمهای بستهبندی استریلیزاسیون مورد استفاده برای بستههای تحت استریلیزاسیون پلاسمای گاز پراکسید هیدروژن باید اجازه دهند تا فاز بخار پراکسید هیدروژن به مواد بستهبندی نفوذ کند، با فرآیند سازگار باشند و توسط سازنده توصیه شده باشند. باید دستورالعملهای مکتوب سازندهی بستهبندی و استریلایزر را رعایت کرد. از آنجا که محصولات سلولزی با پلاسمای گاز پراکسید هیدروژن سازگار نیستند، بستههای لایهای مورد استفاده در این استریلایزرها باید از پلاستیک ساخته شوند. تنها باید از سیستمهای ظرف سازگار تأیید شده برای این برنامه استفاده کرد (2).
■ ازن
بستههای مورد استفاده برای استریلیزاسیون با ازن باید اجازه دهند که ازن در مواد بسته نفوذ کند، با فرآیند سازگار باشند و توسط سازنده توصیه شوند. باید دستورالعملهای کتبی سازندهی بستهبندی و استریلایزر در مورد روش استفاده را رعایت کرد. بستهبندی سازگار با ازن شامل مواد غیر بافتهی بدون پوشش، کیسههای پلاستیکی و ظروف آلومینیومی آنودایز شدهی موجود در بازار و استفاده کننده از فیلترهای یکبار مصرف غیر سلولزی است (2).
کاربرد عملی
- نوعی سیستم بستهبندی را انتخاب کنید که توسط FDA برای هدف و روش استریلیزاسیون مورد استفادهی شما تایید شده باشد.
انواع سیستمهای بستهبندی موجود
■ سیستمهای ظروف استریلیزاسیون سخت
سیستمهای ظروف سخت و قابل استفادهی مجدد برای بستهبندی، حمل و نقل و ذخیرهسازی ابزارهای جراحی در قبل، حین و پس از استریلیزاسیون استفاده میشوند. این ظروف استریلیزاسیون بسته و مجزا از فیلترها یا دریچهها به عنوان سیستم مانع استفاده میکنند تا امکان خروج هوا و ورود و خروج مادهی ضدعفونی کننده از ظرف را فراهم سازند. ساختارهای جعبه مانند قابل استفادهی مجدد به عنوان نوعی مانع میکروبی عمل میکنند و باید دارای آببندی ضد دستکاری باشند.
سیستمهای ظرف سخت دارای سبدهای داخلی هستند، اندازههای مختلفی دارند و ممکن است دارای کف یکپارچه یا منفذدار باشند. باید توصیههای کتبی سازندهی ظروف در مورد پارامترهای چرخهی استریلیزاسیون را رعایت کرد. بهطور کلی، ظروف دارای کف یکپارچه تنها باید در دستگاههای استریلایزر بخار استفاده کننده از چرخههای حذف دینامیکی هوا استفاده شوند. میتوان ظروف دارای کف منفذدار را با استریلیزاسیون بخار از طریق حذف دینامیک هوا یا جاذبه استریل کرد. برخی از ظروف برای استفاده در استریلیزاسیون با اتیلن اکساید، پلاسمای گاز پراکسید هیدروژن، ازون و استریلیزاسیون سریع تایید شدهاند. میتوان از ظروف دارای کف یکپارچه برای حمل و نقل ابزارهای مرطوب آلوده نیز استفاده کرد.
شکل 2. کانتینر با کف یکپارچه
■ پیش سرهمسازی
باید جعبه و درب سیستم ظرف را قبل از قرار دادن اقلام در سینی بررسی کرد تا از عدم وجود ترک یا فرورفتگی در کل ظرف و بالا و پایین آن مطمئن شد. واشرها باید انعطافپذیر بوده و بهطور ایمن بدون هر گونه شکستگی یا بریدگی بسته شوند. مکانیسم قفل باید به درستی کار کند.
تمام اجزای ظرف (بالا، پایین، مکانیسمهای دریچه یا فیلتر، مکانیسمهای ایمنسازی یا قفل) باید به عنوان یک واحد بهطور موثر عمل کنند. برای حفظ استریل بودن لازم است که این اجزا با یکدیگر کار کنند تا امکان خروج هوا، تسهیل نفوذ و حذف مادهی استریل کننده و جلوگیری از آلودگی را فراهم سازند.
مکانیسمهای نگهدارندهی فیلتر، دریچهها و بستها مانند پیچ و پرچ باید محکم بوده و شل نباشند. در صورت شل بودن فیلتر یا دریچه، استریل بودن محتویات زیر سوال میرود. در صورتی که قسمتی از ظرف رضایتبخش یا عاری از نقص عملکردی نباشد، تعمیر یا تعویض ظرف ضروری است.
■ سرهمسازی
برای اطمینان از قرارگیری تمامی ابزارها در معرض عوامل ضدعفونی کننده لازم است که سبد(های) قرار داده شده در ظرف به اندازه ای بزرگ باشند که توزیع یکنواخت جرم فلزی ابزار را ممکن سازند.
تنها باید از مواد فیلتری استفاده کرد که موثر بودن آنها در سیستم ظرفی خاص، آزمایش و مستند شده است. در صورت استفاده از فیلترهای یکبار مصرف باید در هر نوبت استریل کردن ظرف از یک فیلتر جدید استفاده کرد. در صورت استفاده از فیلترهای مکانیکی ممکن است لازم باشد که کارآیی آنها به شکل روزانه یا قبل از هر بار استفاده بررسی شود. دستورالعملهای سازنده را دنبال کنید.
■ انباشتهسازی داخلی
برخی از تولیدکنندگان ظرف، انباشتهسازی داخلی دو یا چند لایه در یک وسیلهی نگهدارنده را تأیید کردهاند. بر طبق ANSI/AAMI ST77:2006 4.3.4.1، انباشتهسازی داخلی:
«در صورت نیاز به انباشتهسازی سینیهای سازماندهی در داخل وسیلهی نگهدارنده باید موارد زیر را برای هر روش استریلیزاسیونی که انباشتهسازی برای آن توصیه شده است رعایت کرد:
الف) سهولت حذف اقلام انباشته شده در وسیلهی نگهدارنده؛
ب) حداکثر چگالی محتویات درون وسیلهی نگهدارنده برای استریلیزاسیون و خشک کردن مناسب؛
ج) سوراخهای کافی برای نفوذ مادهی استریل کننده، تخلیهی مادهی استریل کننده، خشک کردن، و در صورت لزوم، هوادهی؛
د) پایداری اقلام انباشته شده در حین حمل و نقل و جابجایی؛
ه) نتیجهی خشک (مراجعه به اصل مقاله)؛
و) دستیابی به استریلیزاسیون در سراسر لایههای سینیهای سازماندهی انباشته شده و لوازم جانبی توصیه شده (مانند نمد، نگهدارنده) در داخل وسیلهی نگهدارنده. در صورت عدم سازگاری هر یک از لوازم جانبی با روش خاص استریلیزاسیون باید این ناسازگاری در دستورالعمل استفاده مشخص شود.»
در صورت انباشتهسازی داخلی سینیها باید یک اندیکاتور شیمیایی / یکپارچهساز (CI) در هر لایه در ناحیهی سینی یا سیستم ظرف به عنوان ناحیهی با پایینترین میزان دسترسی برای نفوذ مادهی استریل کننده قرار داده شود. روشهای پیشنهادی AORN برای انتخاب و استفاده از سیستمهای بستهبندی توصیه میکنند که دو اندیکاتور / یکپارچهساز شیمیایی در گوشههای مخالف هر سطح سینی قرار بگیرند (2).
شکل 3. درب یا قفل
■ درب آشکارساز دستکاری
ظروف استریلیزاسیون خوددار به نوعی درب آشکارساز دستکاری (معمولا قفلی پلاستیکی) نیاز دارند تا تأییدیه بصری مبنی بر باز نشدن ظرف پس از استریلیزاسیون تا زمان استفاده را در اختیار کاربر قرار دهد. سیستم درب آشکارساز دستکاری باید به راحتی و به شکل ایمن برداشته شود (5).
■ بلافاصله قبل از استفاده
ظرف باید قبل از باز شدن از نظر ظاهر مناسب فیلترها یا دریچهها و اندیکاتورهای شیمیایی خارجی و یکپارچگی فیزیکی ظروف بیرونی و دستگاههای آشکارساز دستکاری بررسی شود.
بر اساس شیوههای توصیه شدهی برای حفظ ناحیهی استریل در AORN سال 2007:
«سیستمهای ظرف سخت باید روی سطحی جداگانه باز شوند. اندیکاتور خارجی باید از نظر تغییر رنگ مناسب تأیید شود. باید قفلها را قبل از استفاده از نظر امنیت بررسی کرد تا از عدم نقص آببندی ظروف اطمینان حاصل شود. درب باید به سمت فرد باز کنندهی ظرف و دور از ظرف بلند شود. فیلتر باید طبق دستورالعملهای مکتوب سازنده بررسی و تعویض شود.»
باید مراقب بود که هیچ تماسی بین درب و لبهی داخلی محتویات استریل یا هر قسمتی از داخل ظرف وجود نداشته باشد.
قبل از برداشتن سبد ابزار لازم است که فرد دارای لباس جراحی، اندیکاتور(های) شیمیایی داخلی را از نظر تغییر مناسب بررسی کند. فرد باید از هرگونه تماس با میز، سطوح خارجی ظرف و لبهی بالایی ظرف خودداری کند.
قبل از قرار دادن سبد ابزار در محیط استریل باید کف ظرف به شکل بصری از نظر ظاهر مناسب فیلتر یا سرهمبندی دریچه بررسی شود؛ و ابزارها، سبد و کف ظرف از نظر رطوبت مورد بررسی قرار گیرند.
■ پاکسازی
کاهش بار بیولوژیکال برای استریلیزاسیون ضروری است. سیستمهای ظروف سخت باید پس از هر بار استفاده بر اساس توصیههای مکتوب سازنده تمیز شوند. پاکسازی و ضدعفونی سیستمهای ظروف استریلیزاسیون سخت به اندازهی پاکسازی و ضدعفونی محتویات کثیف / آلوده مهم است. در طول پاکسازی معمول باید ظرف را از نظر سایش و تنش مکانیکی بررسی کرد.
در صورتی که سیستم ظرف دارای فیلترهای قابل جابجایی باشد باید نگهدارندههای فیلتر (صفحات نگهدارنده) را برداشت تا فیلتر جدا شود. در صورت یکبار مصرف بودن فیلتر باید کل آن دور ریخته شود. فیلترهای قابل استفادهی مجدد باید طبق دستورالعمل سازنده، جدا، تمیز و تعویض شوند.
شکل 4. بستهبندی دوتایی متوالی: تا کردن پاکت
شکل 6. بستهبندی دوتایی همزمان: تا کردن پاکت
میتوان اکثر سیستمهای ظروف را در تجهیزات مکانیکی، تمیز و ضد عفونی کرد. روش پاکسازی انتخابی به دستورالعمل سازندهی ظرف بستگی دارد. اگر ظروف دارای بستهای دریچهای باشند باید دستورالعملهای سازنده در مورد دفعات و روش برداشت، جداسازی و پاکسازی را رعایت کرد.
کاربرد عملی
- دستورالعملهای سازندهی ظروف سخت در مورد پیشسرهمسازی، سرهمسازی، انباشتهسازی داخلی، بستهای آشکارساز دستکاری، نحوهی باز کردن و پاکسازی را رعایت کنید.
مواد بستهبندی (لفافها)
لفافهای استریلسازی مورد استفاده برای بستهبندی استریلیزاسیون دو نوع هستند: 1) پارچههای غیر بافتهی یکبار مصرف از جنس الیاف طبیعی یا مصنوعی که با فشار به یکدیگر متصل میشوند تا ورقههای پارچه را تشکیل دهند؛ 2) منسوجات بافتهی قابل استفادهی مجدد از جنس مواد طبیعی و/یا مصنوعی. برخی از این مواد برای دفع آب فرآوری میشوند (1).
مواد قابل استفادهی مجدد باید فاقد مواد شوینده، سفید کننده یا سایر مواد شیمیایی باشند، زیرا این مواد میتوانند با مادهی استریل کننده واکنش داده و باعث تغییر رنگ و/یا تأثیر نامطلوب بر محتویات بسته شوند (1). لفافهای از جنس پارچهی بافتهی قابل استفادهی مجدد باید از طریق شسشتو در بین هر استفاده تحت آبرسانی مجدد قرار بگیرند. در صورت عدم شستشوی مجدد پارچهها، احتمال گرمای بیش از حد وجود دارد که میتواند توانایی دستیابی به استریلیزاسیون را محدود کند.
تمام منسوجات قابل استفادهی مجدد باید قبل از استفاده، کرکزدایی شوند. پارچههای نساجی باید قبل از هر بار استفاده روی میزی با نور مناسب از نظر وجود هر گونه نقص بررسی شوند. پارگیها نباید دوخته شوند، زیرا این امر باعث افزایش تعداد سوراخهای ماده میشود. عیوب باید در هر دو طرف با استفاده از وصلهی جوش داده شده و به کمک حرارت تعمیر شوند (2).
تمام مواد بستهبندی باید حداقل دو ساعت قبل از استفاده در دمای اتاق (68 تا 73 درجهی فارنهایت / 20 تا 23 درجهی سانتیگراد) و در رطوبت نسبی 30 تا 60 درصد قرار بگیرند. حفظ دمای اتاق و میزان رطوبت مواد بافته، امکان نفوذ مادهی استریل کننده را فراهم میسازد و از گرم شدن بیش از حد در طول فرآیند استریلیزاسیون جلوگیری میکند (2).
«مواد بستهبندی یکبار مصرف باید برای یک چرخهی استریلیزاسیون استفاده شوند. مواد بستهبندی یکبار مصرف باید پس از باز کردن دور ریخته شوند.» (2)
■ پیشسرهمسازی
مواد بستهبندی باید بهطور منظم از نظر وجود هر گونه سوراخ، نقص و مواد اضافی نامناسب بررسی شوند. لفافها در اندازهها و درجههای (استحکام) مختلف عرضه میشوند. استفاده از اندازهی لفاف مناسب مهم است. لفاف باید دارای اندازه و درجهی کافی باشد تا وزن و پیکربندی دستگاه پزشکی در حال بستهبندی را بهطور یکسان پوشش دهد و تحمل کند. در صورت بزرگ بودن بیش از حد لفاف، پیچیدن و باز کردن آسپتیک آن دشوار خواهد بود. در صورت عدم استحکام کافی لفاف برای وزن یا طراحی اقلام ممکن است که در حین جابجایی پاره شود.
تأسیسات باید با استفاده از توصیههای کتبی تولیدکنندگان، خطمشیها و رویههایی را برای تمام تکنیکهای بستهبندی توسعه دهند. رویههای بستهبندی باید استاندارد شوند. برای کاهش سردرگمی کاربر نهایی باید بستههای مشابه را هر بار در لفافی با اندازهی مشابه پیچید.
■ سرهمسازی
هنگام استفاده از لفافهای قابل استفادهی مجدد یا یکبار مصرف باید بستهبندی را به شکل محکم، اما نه چندان سفت بست. شل بودن میتواند باعث ایجاد نقاطی در پایین شود که میعانات را جمع میکنند؛ سفت بسته شدن بیش از حد نیز میتواند به کشیده شدن منجر شود.
میتوان بستهها را با روش تا کردن پاکتی یا تا کردن مربعی متوالی (شکل 4 در صفحهی 90) یا همزمان (شکل 6 در صفحهی 90) بستهبندی کرد.
هنگام بستهبندی متوالی، وسایل دو بار پیچیده میشوند و یک بسته در داخل بستهی دیگر ایجاد میشود. هنگام پیچیده شدن همزمان بسته، بسته یک بار پیچیده میشود، اما این کار با نوعی مادهی غیر بافتهی مصنوعی دولایهای خاص و جوش داده شده در طرفین صورت میگیرد.
■ کاهش احتمال پارگی
بهتر است که از روش قرار دادن حوله یا فوم در زیر دستگاه در حال پیچیده شدن برای برخی از دستگاههای بزرگتر یا اقلام دارای گوشههای تیز استفاده کرد (شکل 5 صفحهی 92). این امر نوعی «بالشتک» را برای کمک به جلوگیری از پارگی بستهبندی ایجاد میکند. کاربر باید مطمئن شود که «بالشتک» با نوع استریلیزاسیون مورد استفاده سازگار است.
سینیهای انتقال وسیلهی دیگری هستند که به محافظت از یکپارچگی پوشش کمک میکنند. این سینیهای پلاستیکی دارای طراحی خاص میتوانند به کاهش احتمال پارگی ناشی از انتقال در چرخ دستیها کمک کنند. میتوان بستهها را قبل یا بعد از استریلیزاسیون روی سینیها قرار داد.
شکل 7. سینیهای انتقال
■ بستن بستههای پیچیده شده
بستهی استریلیزاسیون باید پس از سرهمبندی محکم شود. رایجترین بست مورد استفاده برای بستهها، نوار اندیکاتور است. دستگاهها باید تضمین کنند که بسته در کنار هم باقی میماند، امکان نفوذ مادهی استریل کننده را فراهم میسازد و جلوگیری از انقباض بسته و حفظ یکپارچگی بسته را فراهم میکند.
نباید از نوار (به جز نوار اندیکاتور استریلیزاسیون) و همچنین سنجاقهای ایمنی، گیرههای کاغذ، منگنهها یا سایر اشیاء تیز برای محکم کردن بستهها استفاده شود. نوارهای الاستومر که بهطور خاص برای بستهبندی استریل طراحی شدهاند، تنها در صورتی به عنوان بستهای خارجی قابل قبول هستند که استفاده از آنها صراحتاً توسط سازندهی لفاف توصیه شده باشد و دقت کافی برای انتخاب اندازهی مناسب (نسبت به طول و عرض بسته) صورت بگیرد تا نوار الاستومر به خوبی جا بیفتد و در عین حال، بستهبندی را منقبض نکند (به عنوان مثال، ایجاد اثر «ساعت شنی») یا باعث ایجاد چین و چروک یا تاخوردگی بیش از حد در بسته نشود.»
کاربرد عملی
- از روشهای توصیه شده و دستورالعملهای سازنده در مورد پیشسرهمسازی، سرهمسازی، کاهش احتمال پارگی و بستن بستههای لفافپیچی شده پیروی کنید.
بستههای لایهای
کیسههای پلاستیکی – کاغذی یا پلاستیکی اغلب برای بستهبندی اقلام کوچک و دارای وزن سبک (مانند یک یا دو سوزنگیر یا رترکتور کوچک) استفاده میشوند. یک طرف بسته لایهای از جنس پلاستیک شفاف است که در مواقع ضرورت مشاهدهی اقلام در پیش از زمان باز شدن حائز اهمیت میباشد. کیسهها برای وسایل سنگین یا حجیم توصیه نمیشوند، زیرا ممکن است آببندی آنها باز شود (3).
امروزه کیسههای لایهای و رولهای بستهی لایهای با اندازههای مختلف (که میتوان آنها را به اندازهی مورد نظر برش داد) در بازار وجود دارند. انتخاب اندازه و کاربرد صحیح کیسه مهم است. در صورت تنگ بودن بیش از حد کیسه ممکن است آببندی باز شود و در صورت شل بودن بیش از حد آن، وسایل حرکت میکنند و این امر میتواند باعث فشار بر آببندی تا حد پاره شدن آن شود. اندازهی مناسب امکان حذف کافی هوا، نفوذ بخار و خشک شدن را نیز فراهم میسازد (3).
برخی از کیسههای لایهای دارای آببندی هستند، به این معنی که نواری چسبنده دارند که پس از قرار دادن اقلام در داخل کیسه تا میشود و آببندی را تشکیل میدهد. در مورد برخی از آنها به دستگاه مخصوصی نیاز است که با اعمال فشار و گرما توسط حرارت، آببندی شده و دو سطح را به یکدیگر متصل میکند تا سیستم آببندی ایجاد شود. کاربر باید مطمئن شود که هیچ چین یا شکافی در آببندی وجود ندارد، زیرا این موارد میتوانند به میکروارگانیسمها اجازه دهند تا به بسته داخل شده و آن را آلوده کنند.
یک کیسهی لایهای کافی است، مگر این که بسته حاوی بیش از یک شیء باشد یا باز شدن آن به صورت آسپتیک با تنها یک بستهی پوستهای دشوار باشد (به عنوان مثال، اقلام بسیار کوچک).
«در صورت نیاز به بستهبندی دوتایی کالا باید از دو کیسهی با اندازهی متوالی استفاده شود (یعنی کیسهی داخلی آببندی شده باید بدون تا شدن در داخل کیسهی دیگر قرار بگیرد). کیسهها باید به هنگام سرهمبندی به نحوی قرار بگیرند که پلاستیک کیسهی داخلی رو به پلاستیک کیسهی بیرونی باشد. شکل 8 را ببینید.
شکل 8. نمونهای از بستهبندی تکی با کیسههای کاغذی – پلاستیکی
توجه: جهت ابزارها در کیسههای پلاستیکی – کاغذی باید بر اساس خطمشی و رویههای مرکز مراقبتهای بهداشتی باشد.
کاربرد عملی
- از روشهای توصیه شده و دستورالعملهای سازنده در مورد نحوهی استفاده از کیسههای لایهای تبعیت کنید.
- در هنگام استفاده از کیسههای دولایه، کیسهی پوستهای داخلی باید بدون تا شدن در کیسهی خارجی جا شود و به نحوی قرار بگیرد که پلاستیک کیسهی داخلی رو به پلاستیک کیسهی بیرونی باشد.
وسایل سازماندهی
گاهی اوقات در داخل ظروف یا سینیها از وسایل سازماندهی برای کمک به نگهداشتن اقلام در کنار یکدیگر استفاده میشود (شکل 9). این وسایل به عنوان محافظ برای وسایل تیز و/یا کوچک نیز استفاده میشوند.
شکل 9. وسایل نگهدارنده
لوازم جانبی از نوع سبد کوچک و ظروف دارای روکش یا درب تنها باید در صورتی استفاده شوند که برای این هدف طراحی و آزمایش شده باشند. کاربر مسئولیت آزمایش و ارزیابی اثربخشی استریلیزاسیون و خشک کردن وسایل سازمان دهندهی محافظ را بر عهده دارد. توصیههای خاص سازندهی وسایل باید مورد توجه قرار بگیرد. برای اطلاعات بیشتر به بخش «تست محصول» در بالا مراجعه کنید.
بر اساس نظر AORN و AAMI:
کیسههای کاغذی – پلاستیکی نباید در مجموعههای لفافپیچی شده یا وسایل نگهدارنده استفاده شوند، زیرا نمیتوان کیسهها را برای اطمینان از خروج کافی هوا، تماس با مواد استریل کننده و خشک شدن مناسب در جای خود قرار داد. عمل محصور کردن ابزارها در کیسههای کاغذی – پلاستیکی و گنجاندن متعاقب آنها در مجموعههای لفافپیچی شده یا ظروف بستهبندی شده توسط سازندگان بستهبندی و ظروف به عنوان روشی مناسب و کارآمد تایید نشده است (2).»
گزینههای دیگر برای وسایل نگهدارنده شامل تمامی کیسههای کاغذی (شکل 10)، فوم یا مواد بافته شدهی طراحی و آزمایش شده برای این منظور هستند.
شکل 10. کیسههای استریلیزاسیون کاغذی
به منظور بررسی تماس کافی مادهی استریل کننده به دنبال سرهمبندی باید یک CI (اندیکاتور شیمیایی) در داخل هر وسیلهی سازماندهی در مجموعه ابزار قرار داده شود.
کاربرد عملی
- از روشهای توصیه شده و دستورالعملهای سازنده در مورد نحوهی استفاده از کیسههای لایهای تبعیت کنید.
- هرگز کیسههای لایهای کاغذی – پلاستیکی را در داخل وسیلهی نگهدارنده قرار ندهید، زیرا امکان اطمینان از خروج هوا، تماس با مادهی استریل کننده و خشک شدن کافی وجود ندارد. این امر در مورد کیسههای لایهای پلاستیکی نیز صادق است.
اندیکاتور / یکپارچه کنندهی شیمیایی
اندیکاتورها / یکپارچه کنندههای شیمیایی داخلی و خارجی باید مختص فرآیند استریلیزاسیون مورد استفاده باشند. کاربر نهایی باید نسبت به این موضوع آگاه باشد و شایستگی خود در خصوص ویژگیهای عملکرد محصولات نظارتی را نشان دهد (3).
■ CIهای داخلی
حداقل یک اندیکاتور / یکپارچه کنندهی شیمیایی باید در هر بستهی لفافپیچی شده استفاده شود. CI میتواند از کلاس 3 (اندیکاتور تک پارامتری)، گروه 4 (اندیکاتور چند متغیره) یا گروه 5 (اندیکاتور یکپارچه) باشد. بر اساس AAMI ST79، CIهای گروه 4 و 5 اطلاعات بیشتری را نسبت به CIهای گروه 3 ارائه میدهند (که تنها دما را اندازهگیری میکند).
CI باید در ناحیهای از بستهبندی قرار گیرد که به کمترین میزان در دسترس نفوذ مواد ضدعفونی کننده و حذف هوا قرار دارد. این ناحیه میتواند مرکز هندسی بسته یا جایی جز آن باشد. گوشهها و ناحیهی دور از فیلترهای ظروف سخت محتملترین محل قرارگیری حفرههای هوا هستند و بنابراین، بزرگترین چالش برای CI میباشند. بنابراین دو CI را قرار دهید (یکی در هر یک از دو گوشهی مخالف سبد داخلی). در مورد سطوح چندگانه در ظروف سخت یا مجموعههای لفافپیچی شده باید یک CI را در هر سطح از مجموعه در گوشههای مخالف قرار داد. کاربران نهایی باید با نحوهی تفسیر CI آشنا باشند و در صورت عدم دستیابی به نقطهی پایانی، از بسته استفاده نکنند. سایر بستههای موجود در بار باید تا زمان در دسترس بودن نتایج BI و بررسی سایر اندیکاتورها در صورت عدم اجرای BI قرنطینه شوند.
■ CIهای خارجی
باید یک اندیکاتور شیمیایی خارجی طبقهبندی شده در گروه 1 به هر بسته الصاق شود، مگر این که CI داخلی قابل مشاهده باشد. هدف CI خارجی تمایز بین دستگاههای پردازش شده و پردازش نشده است. اندیکاتور شیمیایی خارجی میتواند بر طبق خطمشی هر مرکز مراقبتهای بهداشتی بر روی بسته، کارت شناسایی، قفلهای ضد دستکاری، فیلتر یا هر جای دیگری قرار داشته باشد. اندیکاتور باید پس از استریلیزاسیون و قبل از استفاده بررسی شود تا از قرار گرفتن بسته و محتویات آن در معرض فرآیند استریلیزاسیون اطمینان حاصل شود.
کاربرد عملی
- CIهای داخلی را در داخل هر بسته در مناطق ایجاد کنندهی بیشترین چالش برای حذف هوا و نفوذ مواد استریل کننده قرار دهید.
- یک CI خارجی را در قسمت بیرونی هر بسته قرار دهید، مگر این که CI داخلی قابل مشاهده باشد.
- در صورتی که CI خارجی یا داخلی به نقطهی پایان قابل قبول خود نرسیده است، از بسته استفاده نکنید.
برگههای شمارش
برگههای شمارش ابزار نباید داخل مجموعههای ابزار لفافپیچی شده یا مجموعه ابزارهای بستهبندی شده قرار داده شوند. معمولاً انواع مختلف کاغذ کپی (نه کاغذ درجهی پزشکی) و تونرها برای چاپ برگههای شمارش استفاده میشوند. در حال حاضر، هیچ تحقیقی در مورد تأثیر کاغذ کپی یا تونر بر فرآیند استریلیزاسیون وجود ندارد. کاغذ و جوهر تونر با توجه به مواد شیمیایی مورد استفاده در ساخت این محصولات میتوانند با خطر واکنش برای برخی از بیماران حساس همراه باشند.
یکی از گزینهها وصل کردن برگههای شمارش موجودی ابزار به قسمت بیرونی ظرف یا بستهی لفافپیچی شده است. تا کردن و چسباندن برگهی شمارش به دستهی ظرف یا چسباندن آن به بستهبندی یکی از روشهای قابل قبول برای اطمینان از باقی ماندن برگهی شمارش در بسته است.
کاربرد عملی
- برای جلوگیری از تماس بیمار با کاغذ یا جوهر تونر که میتواند باعث ایجاد واکنش در بیماران حساس شود، برگههای شمارش را در داخل مجموعه ابزار لفافپیچی شده یا مجموعه ابزارهای بستهبندی شده قرار ندهید.
برچسبگذاری بستهها
سیستمهای بستهبندی باید با شرح محتویات بسته، هویت شخص سرهم کنندهی بستهبندی و شماره کنترل شناسایی برچسبگذاری شوند. بستهها باید برای کاهش سردرگمی، قبل از قرار دادن در استریلایزر برچسبگذاری شوند (2).
برچسبهای بستهها (یعنی اندیکاتورهای فرآیند، شناسایی محصول، برچسبهای اندیکاتور تاریخ انقضا) باید در تمام مراحل پردازش، ذخیرهسازی و توزیع به محکمی به بستهبندی متصل باشند. در صورت استفاده از قلم اندیکاتور برای علامتگذاری بستههای جراحی، اطلاعات باید روی نوار اندیکاتور یا برچسب چسبیده به بسته نوشته شوند. قلمهای علامتگذاری تنها باید روی قسمت پلاستیکی کیسههای پوستهای استفاده شوند (2).
«نوشتن روی سمت کاغذی کیسه یا لفاف (بافته یا غیر بافته) میتواند باعث آسیب به بسته شود (که ممکن است قابل توجه نباشد) و در نتیجه محافظت مانع را به خطر بیندازد.»
برای جلوگیری از رسوب سموم بر روی بستهها یا ابزارها باید جوهر موجود در خودکارهای علامتگذاری غیرسمی باشد.
متخصصان پردازش استریل در جواب پرسش مربوط به اقلام مورد استفاده برای برچسبگذاری بستهبندی خواهند گفت که از اندیکاتور نوک نمدی سیاه رنگ استفاده میکنند. تا جایی که میدانیم، تنها اندیکاتور نوک نمدی آزمایش شده برای تحمل گرما و بخار شدید و همچنین مواد شیمیایی و پاک کنندههای فرآوری، «Industrial Sharpie» است. این قلم به شکل نوک ریز (شماره کالا 13601) یا فوقالعاده ریز (شماره کالا مورد 13801) موجود است. در بستهبندی این قلم به یکی از کاربردهای خاص آن برای استریلیزاسیون مانند اتوکلاو اشاره میشود.
کاربرد عملی
- تنها روی نوار اندیکاتور، برچسب چسبانده شده یا سمت پلاستیکی کیسهی لایهای بنویسید تا سموم با وسایل پزشکی در تماس قرار نگیرند.
چرخههای طولانی
متخصصان پردازش استریل امروزی با موضوع چرخههای طولانی استریلیزاسیون با بخار برای ابزارهای جراحی مواجه هستند (زمان چرخهی بیش از چهار دقیقه در دمای 270 تا 275 درجهی فارنهایت یا 132 تا 135 درجهی سانتیگراد در دستگاه استریلایزر با حذف دینامیک هوا). شورای هماهنگی مجمع تخصصی مدیریت مواد / پردازش استریل AORN (SP/MM SA)، بیانیهای کلی را در مورد چرخههای طولانی منتشر کرد:
«هر مرکز پزشکی باید مطمئن شود که تمامی محصولات مورد استفاده برای استریلیزاسیون (کیسههای لایهای، لفاف، و غیره) میتوانند این چرخههای طولانی استریلیزاسیون با بخار را تحمل کنند. هر مرکز پزشکی باید مطمئن شود که محصولات مورد استفاده در چرخههای طولانی مدت برای این نوع چرخهها معتبر هستند. بسیاری از تولیدکنندگان، محصولات خود را برای این دورههای طولانیتر آزمایش کردهاند. تولیدکنندهی محصولات باید اطلاعاتی را در اختیار کاربر قرار دهد.»
در زمان نگارش این مقاله، دو تولید کنندهی محصولات بستهبندی استریلیزاسیون، اسناد مربوطه را در پورتال وب AORN SP/MM SA به آدرس زیر منتشر کردهاند:
http://communities.aorn.org/COP/SPMatMngmt/FileSharing/index.fusion.
بر اساس این اسناد، محصولات آنها میتوانند چرخههای استریلیزاسیون با زمان مواجههی طولانی مدت تا 30 دقیقه را تحمل کنند (7).
کاربرد عملی
- با تولیدکنندهی مواد بستهبندی تماس بگیرید تا مطمئن شوید که میتوان آن را در چرخههای طولانی یا چرخههای طولانیتر از چهار دقیقه در دمای 270 تا 275 درجهی فارنهایت یا 132 تا 135 درجهی سانتیگراد در دستگاه استریلایزر با حذف دینامیک هوا استفاده کرد.
صلاحیت
کارکنان مسئول انتخاب و استفاده از سیستمهای بستهبندی باید از اصول استریلیزاسیون و دستورالعملهای مکتوب هر سازنده و مسائل مربوط به سازگاری استریلیزاسیون هر نوع بستهبندی مطلع باشند. صلاحیت هر یک از کارکنان مسئول سیستمهای بستهبندی باید به صورت دورهای مورد ارزیابی قرار گیرد و مستند شود (2).
کاربرد عملی
- تمام اطلاعات این خدمات باید بخشی از آزمون صلاحیت تمامی کارکنان انتخاب کننده و مشغول به کار با سیستمهای بستهبندی را تشکیل دهند.
خلاصه
بستهبندی استریلیزاسیون، موضوع سادهای نیست. این بستهبندی باید امکان استریلیزاسیون کافی ابزار پزشکی داخل خود و همچنین حفظ استریل بودن محتویات تا زمان استفاده را فراهم کند. بستهبندی استریلیزاسیون توسط FDA به عنوان ابزار پزشکی گروه دوم طبقهبندی شده است و چیزی بیشتر از یک جعبه، کیف یا بستهبندی است! برای اطمینان از ایمنی بیمار باید دستورالعملهای معتبر مکتوب تولیدکنندگان خاص برای هر نوع سیستم را رعایت کرد و کارکنان باید صلاحیت خود را در هر نوع سیستم بستهبندی مورد استفاده نشان دهند. در عین حال، مهارتهای بستهبندی هدیه را برای تعطیلات خود نگه دارید!
واژهنامهی اصطلاحات
⯇ ارائهی آسپتیک: حفظ استریل بودن محتویات در زمان باز کردن بستهی استریل شده و خارج کردن محتویات.
⯇ وسیلهی نگهدارنده: ظرف استریلیزاسیون سخت قابل استفادهی مجدد، جعبه ابزار، کاست یا سینی سازماندهی که برای استفاده در مراکز مراقبتهای بهداشتی و با هدف جای دادن وسایل پزشکی قابل استفادهی مجدد برای استریلیزاسیون در نظر گرفته شده است.
⯇ ظرف استریلیزاسیون سخت قابل استفادهی مجدد: محفظهی استریلیزاسیون که برای نگهداری وسایل پزشکی جهت استریلیزاسیون، ذخیرهسازی، حمل و نقل و ارائهی آسپتیک محتویات طراحی شده است.
⯇ سینی سازماندهی: ابزار نگهدارندهی فلزی یا پلاستیکی قابل استفادهی مجدد که ابزارها و اجزاء را در مکانهای مشخص شده در دستگاه سازماندهی و محافظت میکند و معمولاً با مواد بستهبندی تایید شده پیچیده میشود.
⯇ جعبه یا سینی درج: جعبه یا سینی با قابلیت استفادهی مجدد که در داخل ظرف استریلیزاسیون سخت قابل استفادهی مجدد قرار میگیرد، در جای خود ثابت شده یا ثابت نمیشود و برای گروهبندی یا محافظت از ابزارها و محتویات استفاده میشود.
⯇ لوازم جانبی قابل استفادهی مجدد: جزء اختیاری که به خودی خود ضروری نیست، اما به سازماندهی و محافظت از ابزار در سیستم ظرف استریلیزاسیون کمک میکند. این اقلام شامل جعبهی درج، سینی سازماندهی، نوار کاست، براکت، پست، پارتیشن، تشک ابزار، قفسه و زه هستند، اما محدود به این موارد نمیباشند.
⯇ جعبه/کاست ابزار: وسیلهی نگهدارندهی استریلیزاسیون که از یک درپوش و پایه با وسایلی برای فراهم کردم امکان نفوذ و حذف مادهی استریل کننده تشکیل شده است و در صورت نیاز به حفظ استریل بودن در سیستم مانع استریل قرار میگیرد.
⯇ تست محصول: تست منظم اقلام پردازش شده با اندیکاتورهای بیولوژیکال و شیمیایی در زمان ایجاد «تغییرات عمده در بستهبندی، لفافپیچی یا پیکربندی بار، مانند تغییر ابعاد، تغییرات وزن یا تغییر در نوع یا جنس بستهبندی یا لفاف (3)».
⯇ اندیکاتور بیولوژیکال (BI): «سیستم تست حاوی میکروارگانیسمهای زنده که مقاومت مشخصی را در برابر یک فرآیند استریلیزاسیون مشخص ایجاد میکند».
⯇ اندیکاتور شیمیایی (CI): «دستگاهی که برای نظارت بر وجود یا دستیابی به یک یا چند پارامتر مورد نیاز برای فرآیند استریلیزاسیون رضایتبخش، یا در آزمایشهای خاص تجهیزات استریلیزاسیون استفاده میشود».
⯇ زمان خشک شدن: زمان لازم برای خشک کردن اقلام استریل شده با بخار در داخل دستگاه استریلایزر.
⯇ استریلایزرهای حذف دینامیک هوا: نوعی چرخهی استریلیزاسیون که در آن «هوا با استفاده از یک سری حرکات فشار و خلاء (چرخهی پیش خلاء) یا با استفاده از یک سری تزریق بخار و پالسهای فشار بالاتر از فشار اتمسفر از محفظه و بار خارج میشود (چرخهی تزریق ناگهانی و پرفشار بخار [SFPP]).
⯇ استریلایزرهای بخار جابهجایی جاذبه: نوعی چرخهی استریلیزاسیون که در آن بخار ورودی، هوای باقیمانده را از طریق یک دریچه یا تخلیهی داخل یا نزدیک پایین (معمولا) محفظهی استریلایزر جابجا میکند.
⯇ اتیلن اکساید: نوعی چرخهی استریلیزاسیون شیمیایی گازی که چهار متغیر فرآیند آن عبارتند از غلظت گاز اتیلن اکساید (EO)، زمان مواجهه، دما و رطوبت نسبی می باشد (5).
⯇ پلاسمای گاز پراکسید هیدروژن: نوعی چرخهی استریلیزاسیون شیمیایی گازی که چهار متغیر فرآیند آن عبارتند از غلظت پراکسید هیدروژن، زمان، دما و سطح توان پلاسمای گاز می باشد.
⯇ استریلیزاسیون ازن: نوعی چرخهی استریلیزاسیون شیمیایی گازی که چهار متغیر فرآیند آن عبارتند از دوز ازن تزریقی، رطوبت، زمان مواجهه و دما می باشد.
⯇ استریلیزاسیون فلاش: فرآیندی که برای استریلیزاسیون وسایل مراقبت از بیمار با بخار برای استفادهی فوری طراحی شده است.
