دکتر کریستوف لمبرت، بیمارستان چمبری – فرانسه
ترجمه: حمید زارع
بیماری همهگیر کووید 19 ناشی از ویروس SARS-CoV-2 عامل مرگومیر بیش از 4,250,000 انسان در سراسر جهان است ( 15 مرداد 1400) برای جلوگیری از شیوع این ویروس که اساسا از طریق راههای تنفسی منتقل میشود، باید اقدامات احتیاطی در رابطه با تماس و انتقال قطرات تنفسی انجام شود. واحدهای استریل ابزار پزشکی (RUMEDs) مجبور شده اند بهسرعت با ضدعفونی سازی (یا استریل) دستگاههای پزشکی که با بیماران مبتلا به کووید 19 در تماس بودهاند، سازگار شوند. علاوه بر این، برای مقابله با کمبودهای موجود در این حوزه، آنها مجبور شده اند به درخواستهای متعدد در رابطه با ضدعفونی ماسکهای صورت یکبار مصرف و ماسکهای فیلتردار صورت (FFR) پاسخ دهند.
بررسی جامعی برای توصیف، تجزیه و تحلیل و بحث در مورد روشهای مؤثر برای ضدعفونی ماسکهای یکبار مصرف انجام شد.
ما میتوانیم نتیجه بگیریم که تعداد کمی از مطالعات، فرایند کلی ضدعفونی را که فرایند جمعآوری و دستهبندی از طریق تمیز کردن و بسته بندی تا ضدعفونی را شامل میشود، آزمایش کردهاند. درحالیکه طیف مدلهای ماسک آزمایش شده محدود بود و همچنین با وجود سطح پایینی از شواهد، بهنظر میرسد ضدعفونی با بخار یا پراکسید هیدروژن مناسبترین فرایندها در محیطهای درمانی باشند.
مقدمه
بیماری کووید 19 توسط ویروس SARS -CoV-2 (سندرم تنفسی حاد شدید) ایجاد میشود که همان ویروس کرونا جدید است. ویروسهای کرونا که در اصل مسئول بیماریهای مشترک انسان و دام بودند، قادر به عبور از سد گونهها و همچنین آلودهسازی انسان در نتیجه ترکیب مجدد ژنتیکی هستند. در 31 دسامبر 2019، اولین مورد ذاتالریه با علت ناشناخته در ووهان، استان هوبئی در چین گزارش شد. به دنبال آن، حدود 10 مورد دیگر گزارش شد و ویروس 2019-nCoV شناسایی شد، اما در آن زمان هیچ مدرکی مبنی بر انتقال انسان به انسان ویروس وجود نداشت. در ژانویه 2020، چان و همکاران شواهدی از انتقال ویروس کرونا از انسان به انسان ارائه کردند. امروزه، انتقال از انسان به انسان کاملا ثابت شده است و این انتقال در درجه اول از طریق مسیر تنفسی، یا بهطور غیرمستقیم از طریق تماس با یک سطح آلوده صورت میگیرد. در حقیقت، بیماری توسط قطرات، ذرات معلق در هوا و تماس نزدیک گسترش مییابد. انتقال از طریق مدفوع به دهان نیز ممکن است امکانپذیر باشد. عفونت SARS-CoV-2 از لحاظ تعداد تولید مثل (R0) تعریف میشود که تخمین زده شده این مقدار بین 2 تا 3 باشد، درحالیکه این عدد برای ویروس آنفولانزا 1.3 است. برای مقایسه ، مقدار R0 سرخک در کشورهای پیشرفته بین 15 تا 20 و سل بین 10 تا 15 تخمین زده میشود. لازم به ذکر است که یک فرد مبتلا که در مرحله نهفتگی بیماری است یا یک فرد ناقل بدون علامت نیز میتواند ویروس را منتقل کند. در سال 2003، اپیدمی SARS-CoV-1 باعث مرگ 774 مورد در میان 8096 مورد انسان شد. تا 16 آگوست 2021،تعداد بالغ بر 207 میلیون مورد ابتلا تأیید شده COVID-19 در سراسر جهان ثبت شده است که 6.5 میلیون مورد آن در فرانسه و بالغ بر 4،300،000 مورد مرگ و میر ناشی از این بیماری در سراسر جهان ثبت است که112,612 مورد آن در فرانسه است.
SARS-CoV-2 یک ویروس پوششی است که بسیار شکنندهتر از ویروسهای غیر پوششی مانند ویروس فلج اطفال، ویروس هپاتیت A، روتاویروس و غیره است. هیپوکلریت سدیم در غلظت حداقل 0.21% و پراکسید هیدروژن مایع در 0.5% و زمان در معرض قرارگیری 1 دقیقه روی این ویروس تأثیرگذار است. همچنین، یک مطالعه چینی نشان داده که ماده ژنتیکی ویروس کرونا تا حد زیادی در دمای بالاتر از 56 درجه سانتیگراد تخریب میشود (شرایط آزمایش 56 درجه سانتیگراد به مدت 30، 45 یا 60 دقیقه یا 92 درجه سانتیگراد به مدت 5 دقیقه بود). پس از یک بررسی در ادبیات موضوع، کامپفت و همکارانش تأیید کردند که براساس 10 مطالعهای که اثر دما بر ویروس کرونا را بررسی میکند، برای کاهش ویروس کرونا تا حداقل 4 سطح، ضد عفونی حرارتی در دمای 60 درجه سانتیگراد به مدت 30 دقیقه مورد نیاز است. این اثر ناشــــی از تـجمع حـرارتی پروتئین غشای
SARS-CoV-2 میباشد.
پراکسید هیدروژن بخار شده (VHP) (بیوکل، هورشم، PA، USA) در حجمهای 25 ، 27 و 33 میلیلیتر در یک محفظه 200 لیتری نیز میتواند ویروس کرونا را از بین ببرد. همچنین، چندین مطالعه اثر اشعه UV را بر روی خانواده ویروسهای کرونا نشان داده است. واکر و همکاران نشان دادند که ویروس کرونا ویروس MHV (ویروس هپاتیت موشی) نسبت به آدنو ویروس یا باکتریوفاژ MS2، 7 تا 10 برابر نسبت به UV-C حساس است، و پس از قرار گرفتن در معرض در طول موج 254 نانومتر، تنها 12٪ قابلیت بقا دارد. گروه دیگری از محققان کاهش6.11 6log10 در مدت 10 دقیقه را برای کرونا ویروس MHV و کاهش 5.91 log10 در مدت 5 دقیقه را برای ویروس MERS-CoV پس از قرار گرفتن در معرض اشعه UV-C در فاصله 1.22 متری با استفاده از سیستم Surfacide و بدون تعیین طول موج یا دوز تابش اشعه ماورا بنفش دریافت شده توسط نمونه ها گزارش کردهاند. با این حال ، برای اطمینان از ضدعفونی کامل، باید تمام قسمت های جسم مورد نظر را برای مدت زمان کافی در معرض اشعه ماورا بنفش قرار دهید تا ضد عفونی شود، اما طراحی پیچیده ماسکها و تنوع زیاد تجهیزات پزشکی دستیابی به این نتیجه را بسیار دشوار میکند.
شخصی که در حال صحبت، سرفه، عطسه یا بیرون ریختن آب دهان است، ترشحات تنفسی را بهصورت قطره در هوا دفع میکند. بزرگترین قطرات (> 5 wm) در یک دامنه کوتاه (حدود 1 متر) به زمین میافتند، درحالیکه قطرات ریزتر (کمتر از 5 میکرومتر) به شکل ذرات معلق در هوا درمیآیند که برای مدت طولانیتری در هوا معلق باقی میمانند. در مورد قطرات تنفسی، عفونت از طریق تماس مستقیم با مخاط بینی یا دهان، یا از طریق تماس غیرمستقیم دست ایجاد میشود. بنابراین، یک ماسک جراحی به شما کمک میکند تا انتشار ترشحات را از راههای هوایی بالقوه محدود کرده و مقدار آن را به حداقل برسانید و فرد را در برابر عواملی نظیر قطرات تنفسی که قابلیت انتقال ویروس را در محیط افزایش میدهند، محافظت کنید. در مورد ماسکهای FFR (فیلتردار)، نقش اصلی آنها محافظت از فرد در برابر استنشاق عوامل بیماریزای موجود در هوا (آئروسل) است. در مورد COVID-19، اقدامات احتیاطی در مورد «قطرات تنفسی»، یعنی پوشیدن ماسک پزشکی و همچنین اقدامات احتیاطی در مورد «تماس فیزیکی» برای همه افرادی که با بیمار آلوده در ارتباط هستند، توصیه میشود. با اینحال، در مورد اقدامات پزشکی که آئروسل تولید میکند (روش تهاجمی یا مداخلات در دستگاه تنفسی)، از آنجا که عفونت از طریق استنشاق آئروسلهای عفونی منتقل میشود، باید اقدامات احتیاطی تنفسی با استفاده از ماسک فیلتردار FFP2 صورت پذیرد. اقدامات پزشکی که خطرات ذرات هوازی را در پی دارد، شامل موارد زیر است: لولهگذاری / لولهبرداری، تهویه مکانیکی با مدار تنفسی، تهویه مکانیکی غیرتهاجمی، آسپیراسیون داخل نای، فیبروسکوپی نایی، فیزیوتراپی تنفسی که آئروسل تولید میکند، آئروسل درمانی، نمونهبرداری از حلق، آزمایشات عملکرد تنفسی، درمان با جریان زیاد اکسیژن و اقدامات دندانپزشکی با استفاده از ابزارهای چرخشی با سرعت بالا.
ما باید نسبت به روشهای مختلف ضدعفونی انواع ماسکهای موجود در بازار که از این پس در نشریات مختلف عنوان میشوند، توجه داشته باشیم. ماسکها دو نوع هستند: ماسکهایی که برای استفاده پزشکی (ماسکهای جراحی یا مراقبتهای بهداشتی) در نظر گرفته شدهاند و ماسکهای صورت فیلتردار (FFR). ماسکهای جراحی، تجهیزات پزشکی کلاس 1 هستند که عملکرد آنها با استاندارد EN-NF-14683 تنظیم میشود. آنها ممکن است بر اساس اثربخشی فیلترسازی باکتریایی به نوع I یا II تقسیم شوند. زیرگروه IIR نشاندهنده افزایش مقاومت در برابر انتشار است (جدول 1). ماسکهای جراحی بهطور کلی از سهلایه تشکیل شدهاند که شامل دو لایه فاقد بافت در هر دو طرف لایه میانی و یک لایه ملت بلون فیلترکننده میانی است.
ماسکهای دهان و بینی فیلترکننده FFP2، ماسکهای فیلتردار FFR است که توسط پرسنل خدمات درمانی که از بیماران مبتلا به عفونت که عامل انتقال بیماریها توسط آئروسل هستند (بهعنوان مثال سل، آبله مرغان، سرخک و غیره) استفاده میشود. این موارد از تجهیزات حفاظت شخصی (PPE) طبق مقررات اروپایی 425-2016 اداره میشوند و با توجه به استاندارد EN-NF-149 در گروههای پزشکی کلاس 1 دستهبندی میشوند. بسته به کشور، انواع مختلفی از ماسکها وجود دارد که مطابق با استانداردهای دیگر تولید میشوند، بهعنوانمثال ماسک تنفسی N95 آمریکایی. حرف «N» نشان میدهد که ماسکها در برابر روغن مقاوم نیستند و «95» درصد فیلتراسیون % 95 است. انواع ماسکهای دیگری نیز وجود دارد: N99 ، N100 یا P95 («P» نشان میدهد ماسک در برابر روغن مقاوم است.) (جدول 2). مطابق استاندارد EN149، + Al در رابطه با FFRها ، کل نشتی به داخل (TIL) بر حسب مقدار آئروسل آزمایشی که میتواند از طریق فیلتر نفوذ کند، تعریف میشود. حداقل 8 مورد از 10 مورد میانگین حسابی نسبی که برای مصرفکننده اندازهگیری میشود، نباید دارای نشتی کلی به سمت داخل بالاتر از درصدهای مشخص شده باشد.
نزدیکترین معادل اروپایی به ماسک N95 از نظر ظرفیت فیلترسازی، ماسک FFP2 است و در برخی از مطالعات از این معادل استفاده شده است. اشکال مختلفی از ماسک FFP2 (منقار اردکی، ماسک تا شده، ماسک قالبدار) وجود دارد که عملکرد آنها در آزمایش نشت (تست انطباق با صورت) با هم برابر نیست. ماسکهای FFP3 معادل ماسکهای N99 هستند.
ماسکها از مکانیسمهای مختلف فیلترسازی آئروسل براساس اندازه و بار ذرات استفاده میکنند: این مکانیسمها عبارتند از نیروهای واندر والس و نیروهای الکترواستاتیک. نیروهای الکترواستاتیک نقش خود را مطابق بار ذرات و الیاف ایفا کرده و ذرات را منحرف میکنند تا آنها را به الیاف بچسبانند. تأثیر ماسک FFP2 تا حدودی براساس آن ویژگی است.
سهم اندازه هر ذره در انتقال بیماری کووید 19 تا به امروز ناشناخته مانده است. براساس اعلامیه آکادمی ملی علوم (ایالات متحده) در 8 آوریل 2020، SARS-CoV-2 میتواند با قطراتی با قطر کمتر از 5 میکرون که در یک تنفس بازدم وجود دارد، پخش شود.
فیشر و همکارانش در تحقیقی که در سال 2015 منتشر شد، قصد داشتند تا میزان آلودگی ماسکهایی که توسط کارکنان تیم پزشکی استفاده میشد، یعنی همان افرادی که با بیماران آلوده به ویروس آنفولانزا سروکار داشتند و همچنین افرادی که از ماسک استفاده نمیکردند، برآورد کنند. دو عامل مؤثر عبارت بودند از: غلظت ویروس در هوای محیط (که متناسب با نوع اقدام پزشکی، استفاده از ماسک توسط بیمار و تهویه اتاق بسیار متغیر بود) و مدت زمان استفاده از ماسک میتواند بسیار متفاوت باشد. در مدل «سرفه» ، گروه تحقیق برآورد کرد که آلودگی ماسک کارکنان تیم پزشکی معادل 19 ویروس در هر سرفه است و با درنظر گرفتن فاصله 60 سانتیمتری بین کارمند مراقبت بهداشتی و بیمار، میزان 355 ویروس در هر سرفه وجود دارد. بنابراین، بهنظر میرسد آلودگی ویروسی ماسکهای کارکنان مراقبتهای بهداشتی عمدتا توسط ذرات معلق هوا ایجاد میشود. این مطالعه دید وسیعی از میزان آلودگی بالقوه روی ماسکهای کارکنان مراقبتهای بهداشتی ارائه میدهد و بر این اساس، حداقل کاهش مقدار هدف 6log10 را ارائه می دهد ، که باید با فرآیند ضدعفونی در جهت تأمین تجهیزات ایمن حفاظت فردی برای کارکنان مراقبت های بهداشتی تضمین شود. هدف از این مرور ادبیات ، شناسایی فرایندهای مختلف مورد استفاده برای ضدعفونی ماسک بود.
روشها
این مقاله اکنون نشریات مختلفی را که در مورد مدیریت ماسکها در طول دوره همهگیری کووید-19 مطالبی را منتشر کردهاند، مرور میکند. در مورد ضدعفونی ماسک، یک مرور جامع ادبیات موضوع برای تعیین مناسبترین روشها انجام شد. به همین منظور، جستجویی در ادبیات موضوع و با کلمات کلیدی زیر در Pubmed و Google Scholar در 18 مه 2020 انجام شد: (پراکسید هیدروژن یا اشعه فرابنفش یا اتیلن اکسید، استریلیزاسیون یا ضدعفونی یا تمیز کردن) و (ماسک یا ماسک صورت N95 یا N99 یا FFRها یا دستگاههای تنفس فیلترکننده) این جستجوها 745 نتیجه در Google Scholar و 920 نتیجه در Pubmed ارائه دادند. از این نتایج، 36 مورد مطابق با معیارهای زیر انتخاب شدند: 1) مطالعه اصلی ii) گزارش حداقل یک روش ضدعفونیکننده ماسکهای جراحی یا N95 یا ماسکهای فیلتردار. چندین نشریه روشهای مختلف را مقایسه کردند.
نتایج
در فرانسه استفاده مجدد از وسایل پزشکی (MD) یکبار مصرف حتی اگر اروپا در مقررات جدید 2017/745 خود تحت شرایط خاصی به آن اجازه دهد، همچنان ممنوع است. فشارهای تأمین تجهیزات یا حتی اختلال در تأمین آن، ما را وادار کرده که برای اطمینان از تداوم مراقبت و حفاظت از کارکنان مراقبتهای بهداشتی، به این راهحل فکر کنیم، درحالیکه آژانس فرانسوی ایمنی داروها و محصولات مراقبتهای بهداشتی (ANSM) بهتازگی اجازه این فعالیت را داده است، اما لازم است قبل از هر چیز، محدوده و الزامات چنین استفاده مجددی را مشخص کند.
شکل 1. مطالعات انجام شده درباره ضدعفونی ماسک
خطرات اصلی که آلودگی ماسکهای یکبار مصرف با خود به همراه دارند، تغییر در اثربخشی ماده فیلترکننده، تغییر شکل ماسک و همچنین کاهش تنفسپذیری آن است. عدم تناسب ماسک با صورت، دلیل افزایش میزان نشتی و در نتیجه محافظت کمتر از مصرفکننده است.
با توجه به توصیههای بین المللی، مرکز کنترل بیماری (CDC) ، آتلانتا، استفاده از ماسکهای N95 پس از تاریخ انقضا را بهجای استفاده مجدد از ماسکها توصیه میکند. براساس یک مطالعه آمریکایی روی 11 ماسک تولیدشده در سالهای 2002-2003، مرکز کنترل بیماری نشان داده که ماسکها عملکرد خود را از نظر کارآیی و مقاومت فیلترسازی حفظ کردهاند و بنابراین مدلهای آزمایششده میتوانند فراتر از تاریخ انقضا مورد استفاده قرار گیرند، البته به شرط اینکه شرایط ذخیرهسازی بررسی شده و بازرسی بصری قبل از استفاده انجام شود. تا آنجا که ما میدانیم، چنین مطالعهای برای FFP2 یا ماسکهای جراحی انجام نشده، اما این دادهها دلگرمکننده بهنظر میرسند. وزارت کار فرانسه همچنین در 27 مارس 2020 استفاده از ماسکهای FFP2 را تحت شرایط خاص، ازجمله اینکه کمتر از 24 ماه از تاریخ انقضای آنها گذشته باشد، مجاز اعلام کرد.
در مورد آلودگیزدایی ماسکهای یکبار مصرف که قبلا استفاده شده اند، روشهای مختلفی مورد ارزیابی قرار گرفته یا در حال حاضر در حال ارزیابی هستند: گرمای خشک (کوره) ، بخار (اتوکلاو) ، اتیلن اکسید، تابش گاما، ماوراء بنفش (UV) یا پراکسید هیدروژن. تأثیر فرایندهای مختلف ضدعفونی در سال 2007 توسط دنیز آل روی ماسکهای N95 که مطابق با استانداردهای مؤسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی آمریکا (NIOSH) است مورد مطالعه قرار گرفت. روشهای مبتنی بر ید، گلوتارآلدئید و کربنات سدیم به دلیل اثرات تنفسی تحریککننده آنها حذف شد. محصولاتی نیز که باعث تحریک پوست و احتمالا اثرات حساسکننده میشوند، رد شدند: اسید پراستیک، فرمالدئید، آمونیوم چهارگانه، ترکیبات فنلی و کلرهگزیدین.
این مطالعه با هدف بررسی حفظ عملکرد مطابق با معیارهای مؤسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی آمریکا و فرایندهای مورد مطالعه انجام شده است: دمای بالای 80 درجه سانتیگراد، الکل ایزوپروپیل در 70 درجه سانتیگراد، سفیدکننده در غلظت بالای 25/5 درصد و مواد شوینده حاوی سورفاکتانت با کاهش میزان عملکرد ماسکهای FFP2 همراه است. غوطهورسازی به مدت 30 دقیقه در محلول H2O2 با غلظت 3% یا 6% دارای عوارض جانبی کمی بود ، که تفاوت چندانی با موارد بهدست آمده با Sterrad 100NX نداشت.
جداول 3 تا 8 مطالعات مختلف انجام شده روی ماسکهای جراحی، FFP2 و N95 را ارائه میدهد. مرکز کنترل بیماری در اطلاعرسانی خود در 1 آوریل 2020 اعلام کرد که به نظر میرسد اشعه ماوراء بنفش، پراکسید هیدروژن و روشهای قرار گرفتن در معرض حرارت مرطوب در موارد مواجهه با کمبود ماسک و تجهیزات، امیدوارکنندهترین روشها باشد. همچنین باید اشاره کرد که مدلهای ماسک بی شماری وجود دارد و همه آنها بهطور یکسان به ضدعفونیکنندهها پاسخ نمیدهند.
آب اکسیژنه
یک مطالعه در هلند نشان داد، پراکسید هیدروژن بخار شده (VHP) برای رفع آلودگی ماسکها مؤثر است و بهنظر میرسد کارایی آنها پس از استفاده نیز حفظ میشود. با اینحال، ماسکهای FFP2 که برای آزمایش مورد استفاده قرار گرفتند، جدید بودند و در هر بار تنها چند ماسک (4 مورد) تست شد و هیچگونه تمیزکاری قبل از آزمایش انجام نشد. همانطور که در جدول 3 نشان داده شده، چندین مطالعه اشکال مختلف پراکسید هیدروژن را آزمایش کردند. پس از بررسی بصری، در بیشتر مطالعات بهنظر نمیرسید که این فرایند باعث تخریب ماسک شود. لازم به ذکر است که چندین مطالعه اثربخشی واقعی فرایند ضدعفونی ماسک را نشان ندادند، بلکه امکانپذیری آن را بررسی کرده و درعینحال یکپارچگی بصری ماسکها را تضمین کردند.
بخار
ضدعفونی با بخار در دمای 121 درجه سانتیگراد به مدت 15 یا 20 دقیقه نیز توسط گروههای تحقیقاتی در اتریش و هلند در مورد ماسکهای FFP2 پیشنهاد شد. وزارت بهداشت عمومی هلند نتایج را منتشر کرد که نشان میداد نوع خاصی از ماسک FFP2 میتواند حداقل دو بار بدون تغییر قابلتوجهی در ویژگیهای فیلتراسیون ضدعفونی شود. درحالیکه استفاده از این روش در مراکز مراقبتهای بهداشتی آسان است، اما منجر به تخریب ویژگیهای تعدادی از مدلهای ماسک میشود (جدول 4). بهنظر میرسد ماسکهای FFR که عمدتا از پلی پروپیلن با نقطه ذوب 165 درجه سانتیگراد تشکیل شدهاند دمای 121 درجه سانتیگراد را تحمل نمیکنند.
اتیلن اکسید
اتیلن اکسید، با قابلیت استریل کردن مقادیر زیادی ماسک، منجر به تغییر فیلتراسیون یا تنفسپذیری نمیشود و آزمایشات بصری و آزمایش تناسب مربوط به آن نیز معتبر است. با اینحال، مسائلی در مورد مقادیر باقیمانده اتیلن اکسید (EO) پس از استفاده و خطر مسمومیت برای مصرفکنندگان، بهویژه مسمومیت ناشی از مونواستات اتیلن گلیکول وجود دارد. باید به خاطر داشته باشیم که اتیلن اکسید یک عامل تحریککننده پوستی، مخاطی و تنفسی است و قرار گرفتن در معرض آن بهصورت مزمن سرطانزا بوده و سبب جهش ژنتیکی و ناباروری در مردان و زنان میشود. طبق اطلاعات سمشناسی مؤسسه ملی تحقیقات و ایمنی فرانسه برای پیشگیری از حوادث و بیماریهای شغلی (INRS)، «قرار گرفتن در معرض استنشاق اکسید اتیلن به صورت مزمن (50 تا 830ppm) روی جوندگان، موش، خرگوش، خوکچه هندی و رزوس آزمایش شد. بهطور کلی، علیرغم مقداری تفاوت بین گونهها، غلظت 110 تا 330ppm باعث آسیب ریه (خونریزی، ادم، تخریب ریه و ذاتالریه) میشود. در غلظتهای کمتر، تنها تحریک تنفسی مرتبط با آسیب بافتی یا افزایش نرخ تقسیم سلولی وجود دارد. بنابراین، زمان هوادهی کافی برای انطباق با مقدار محدودیت مواجهه در فعالیتهای شغلی (IOELC) تعیینشده، معادل 1ppm ضروری است. در مطالعه ویسکوزیتال، هیچ موردی لحاظ نشد و زمان هوادهی فقط 4 ساعت بود. نویسندگان اظهار کردند که این زمان با توجه به دوزهای اتیلن اکسید مورد استفاده برای ضدعفونی کافی بهنظر میرسد. در مطالعه دوم، هیچ اشارهای به مسمومیت نشده است. در بیانیهای که در ابتدای آوریل منتشر شد، مرکز کنترل بیماری توصیه کرد که از این روش در شرایط بحران ویروس کرونا به دلیل مسمومیت احتمالی مصرفکنندگان استفاده نشود.
اشعه ماوراء بنفش
یکی از فرایندهایی که در ادبیات موضوع بسیار مورد مطالعه قرار گرفته، ضدعفونی ماوراء بنفش است که اثر میکروبکشی آن در طول موج 254 نانومتر به خوبی ثابت شده است. با اینحال، بسته به نحوه طراحی فرایند و شکل ماسک، قسمتهای خاصی از ماسک ممکن است در معرض اشعه ماوراء بنفش قرار نگیرد و بنابراین هیچ تضمینی برای قابلیت اطمینان نتایج وجود ندارد. در مطالعه برگمان و همکاران، فقط سطح خارجی ماسکها در معرض اشعه ماوراء بنفش قرار گرفت. در مطالعه لیندسی و همکاران که هدف آنها آزمایش مقاومت ماسکهای N95 در برابر اشعه ماوراء بنفش بود، همه قسمتهای ماسکها مورد آزمایش قرار نگرفتند: فقط قسمتهای دایرهای به قطر 3.7 سانتیمتر آزمایش شد. در مطالعه میلز و همکاران در درمان اشعه ماوراء بنفش، فقط لایه بیرونی ماسکها در معرض اشعه ماوراء بنفش قرار گرفت. چربی و بزاق استفاده شده مصنوعی بود. مقدار چربی استفاده شده روی ویروس H1N1 هفت برابر بیشتر از مواردی بود که در افراد مبتلا به آکنه یافت میشد و این امر از اثر اشعه فرابنفش جلوگیری میکرد. دلیل عدم موفقیت آزمایش سایه ایجاد شده توسط چینها و نوارها است که از قرار گرفتن برخی قسمتها در معرض اشعه ماوراء بنفش جلوگیری میکند. این ماهیت ناهمگن به عدم اثربخشی اشعه ماوراء بنفش مرتبط است که توسط جانتال گزارش شده است.
مایکروویو
یافتههای مطالعات روی ماکروویو بسیار ناهمگن است. بسته به مدت زمان قرار گرفتن در معرض امواج و قدرت ماکروویو، ماسکها از نظر ظاهر و ویژگیها دچار تخریب میشدند. خطر احتباس آب در محیطهای مرطوب نیز توسط فیشر و همکاران مطرح شد.
حرارت خشک یا مرطوب
همانطور که در بخش بالا در مورد بخار ذکر شد، تأثیر گرما بر یکپارچگی ماسک، بستگی به دما و مدل ماسک دارد. دمای بیش از حد بالا میتواند ماده فیلترکننده را تغییر دهد. جای تعجب نیست که ماسک در دمای بالای 80 درجه سانتیگراد تخریب میشود. از آنجاکه نقطه ذوب پلیپروپیلن 165 درجه سانتیگراد است، حداکثر دمای قابل تحمل از 90-100 درجه سانتیگراد تجاوز نمیکند.
استفاده از سفیدکننده
سرانجام، مطالعات انجام شده با هیپوکلریت سدیم (سفید کننده) هیچ تغییری در ماده فیلترکننده یا تنفسپذیری ماسک نشان نداد. فعالیت ویروسکشی یا باکتریکشی، بستگی به غلظت این ماده دارد. یافتههای مربوط به این مطالعه ناهمگن است. با اینحال، گاهی اوقات این فرایند باعث تغییر ظاهر ماسکها و بوی نامطبوع میشود و میتواند مقداری کلر باقیمانده را آزاد کند.
روشهای دیگر در مورد موضوع مهمتری مورد آزمایش قرار گرفت. اثر تابش گاما بر غیرفعالسازی ویروسهای در حال ظهور توسط فلدمن و همکاران براساس کبالت -60 تعیین شد. بهنظر میرسد که غیرفعال شدن با اندازه ژنوم نسبت عکس دارد. ویروسها (ابولا، SARS-CoV، ویروس مننژانسفالیت منتقله از طریق کنه، ویروس آنفلوانزای A و غیره) در محدوده 1 و 5 Mrad (1 rad = 0.01 Gy) و غلظت 6^1×10 غیرفعال شدند. در آن مطالعه، دوز 20 kGy (2 Mrad) برای غیرفعال کردن ویروس کرونا کافی بود. همانطور که مطالعه هلندیها نشان داده است، دوزهای بالاتر از حدود kGy 25 باعث تغییر شکل ماسکهای FFP2 نمیشوند، اما تست تناسب بعد از آلودگیزدایی معتبر نیست.
بحث و نتیجهگیری
برای درنظر گرفتن ضدعفونی، فرایند مورد استفاده باید بهعنوان یک حداقل الزام، به یک سطح میانی از ضدعفونیکننده (دارای حداقل فعالیت مایکوباکتریسدیک) برسد، اما در حالت ایدهآل، باید بتواند ضدعفونی کلی را تضمین کند و حداکثر ایمنی را برای استفادهکننده، فراهم کند. بخار، ماکروویو و اشعه ماوراء بنفش احتمالا روشهایی هستند که برای استفادهکنندگان ماسک کمترین ضرر را دارند، زیرا هیچگونه بقایای سمی برجا نمیگذارند و فقط نفوذ ذرات را بهطور متوسط (کمتر از 5 درصد) افزایش میدهند. فراتحلیل انجام شده توسط اوهرن و همکاران نشان داد که اتیلن اکسید، ماده سفیدکننده و پراکسید هیدروژن، تنفسپذیری یا نفوذ آئروسل را تغییر نمیدهند. بهنظر میرسد روشهای شیمیایی مانند سفیدکننده و اتانول، باعث تخریب ماسک میشوند.
برای حفظ ویژگیهای ماسکهای آلوده، فرایندهای مورد استفاده ترجیحا باید با تجهیزات واجد شرایط انجام شوند. در مورد RUMEDهای فرانسوی، بخار و ضدعفونیکنندههای VH2O2 ،Sterrad NX، 130HPO یا VPRO را شامل میشود. با اینحال، ما هیچ اطلاعاتی در مورد تعداد احتمالی چرخههای متوالی ضدعفونی نداریم. این مورد به ندرت مورد بررسی قرار گرفته و احتمالا بسیار محدود است. علاوه بر این، تعداد کمی از تیمهای تحقیقاتی روی ضدعفونی با اتوکلاو متمرکز شدهاند، که با این وجود به دلیل در دسترس بودن آن در چندین مؤسسه مراقبتهای بهداشتی، جایگزین جالبی بهنظر میرسد. سرانجام، مطالعات بسیار کمی استفاده از فرایند ضدعفونی کلی شامل تمیز کردن (اقدامات مکانیکی در ترکیب با مواد شوینده)، بستهبندی و ضدعفونی نشان داده است. این موارد شرایط غیرقابلتفکیک برای تضمین ایمنی ضدعفونی وسایل پزشکی دارای قابلیت استفاده مجدد هستند. به همین ترتیب، تعداد کمی از مدلهای ماسک مورد آزمایش قرار گرفتند و همه آنها بهطور یکسان به روشهای مختلف آلودگیزدایی پاسخ نمیدهند. بیشترین مدل مورد آزمایش ماسک برند N95 3M مدل 1860 بود. بهطور مشابه، زمان در معرض قرارگیری و مقادیر مواد ضدعفونیکننده در مطالعات بسیار ناهمگن است. تا به امروز، هیچ توافقی در مورد روشی برای رفع آلودگی ماسکهای یکبار مصرف در بخش مراقبتهای بهداشتی بهدست نیامده است.